نوبت دهی

لغت نامه ارتوپدی – م

مارفان Marfan’s syndrome نام بیماری ژنتیکی و مادرزادی است. در این بیماری به علت اختلالی بر روی کروموزوم شماره ۱۵ پروتئین خاصی در بافت همبند به درستی تولید نشده و در نتیجه این بافت ضعیف میشود. بیماری مارفان در بسیاری اوقات بصورت فامیلی به فرزندان منتقل میشود.بیمار مبتلا به مارفان قد بلند و اندام های کشیده داشته و مفاصل آنها قابلیت انعطاف زیادی دارد. انگشتان بلند از علائم سندروم مارفان است.

مافوچی Maffucci’s syndrome بیماری است که مشخصه آن وجود تومورهای کندروم و همانژیوم به همراه هم در بدن فرد بیمار است. کندروم یا انکندروم نوعی تومور خوش خیم استخوانی است که جنس آن از غضروف است. همانژیوم هم نوعی تومور خوش خیم از جنس عروق خونی است. در بیماری مافوچی تومورهای انکندروم بصورت متعدد در کف دست و انگشتان دست بیمار وجود داشته و موجب تغییر شکل آنها میشود. فرد مبتلا به این بیماری در زمان تولد طبیعی است و بیماری در کودکی یا نوجوانی ظاهر میشود. هم در بیماری مافوچی و هم در بیماری اولیر تومورهای انکندروم متعدد وجود دارند ولی در بیماری مافوچی تومورهای همانژیوم متعدد هم در بیمار دیده میشوند.

مانیپولاسیون یا دستکاری مفصل نام روشی است که در درمان بعضی مشکلات سیستم اسکلتی بکار برده میشود. توضیح را در دستکاری بخوانید.

مایع سینوویال Synovial fluid نام دیگر مایع مفصلی است. مایع سینوویال از سلول های سینوویال ترشح میشوند. این سلول ها بصورت لایه ای سطح داخلی کپسول مفصلی را پوشانده اند. مایع سینوویال دو وظیفه عمده دارد. یکی اینکه با انتقال اکسیژن و مواد غذایی وظیفه تغذیه سلول های غضروف مفصل را به عهده میگیرد. وظیفه دیگر مایع سینوویال لیز و لغزنده کردن سطح غضروف برای کاهش اصطکاک است.

متاتارس Metatarsus به استخوان های کف پا میگویند. متاتارس ها پنج استخوان بلند هستند که در کف پا قرار گرفته اند. این استخوان ها از یک طرف به استخوانچه های تارس و از طرف دیگر به فالانکس های انگشتان پا مفصل میشوند.

متاتارسوفالانژیال Metatarsophalangeal مفصل بین استخوان های متاتازس و استخوان های فالانکس هستند. متاتارس ها پنج استخوان بلند هستند که در کف پا قرار دارند. هر انگشت پا سه استخوان دارد که به آنها فالانکس میگویند. وقتی روی پنجه پا بلند میشویم محکم ترین قسمتی از کف پا که روی زمین تکیه میکند مفاصل متاتارسوفالانژیال هستند.

متاستاز Metastasis به معنی انتقال سلول های سرطانی به مناطق دور از تومور اولیه است. توضیح بیشتر

متافیز Metaphysis قسمتی از استخوان های بلند میباشد که در مجاورت دیافیز قرار گرفته است. استخوان های بلند از سه قسمت تشکیل شده اند. قسمت وسط که بسیار محکم است را دیافیز مینامند. دو سر استخوان که قدری بزرگتر و برجسته تر است را اپی فیز میگویند. بین اپی فیز و دیافیز قسمتی از استخوان قرار گرفته که از جنس استخوان اسفنجی یا کنسلوس است. به این قسمت از استخوان متافیز میگویند. بین متافیز و اپی فیز صفحه رشد قرار گرفته است.

متاکارپ Metacarpal bone نام استخوان های بلندی است که در کف دست قرار دارند. در کف هر دست پنج استخوان متاکارپ قرار دارد. این استخوان ها در بالا به استخوانچه های کارپ و در پایین به فالانکس های انگشتان متصل میشوند. متاکارپ ها حرکت زیادی ندارند بجز متاکارپ اول که مربوط به شست بوده و بسیار متحرک است.

متاکارپوفالانژیال Metacarpophalangeal نام مفصاصل بین کف دست و انگشتان است. در کف دست استخوان های متاکارپ قرار دارند و استخوان های انگشتان را فالانکس مینامند. هر انگشت سه بند و بنابراین سه فالانکس دارد. هر متاکارپ با یک بند مفصل میشود. مفصل بین هر متاکارپ و اولین فالانکس هر انگشت را مفصل متاکارپوفالانژیال مینامند.

مدیال Medial به معنی نزدیکتر به صفحه محوری بدن است. اگر یک صفحه فرضی را رسم کنیم بطوری که بدن انسان را به دو قسمت کاملا مساوی چپ و راست تقسیم کند آنگاه جسمی که به این صفحه نزدیکتر است در مدیال جسمی است که از این صفحه دورتر قرار گرفته است. بطور مثال در صورت انسان چشم در مدیال گوش قرار میگیرد.

مدیان Median یا میانی نام یک عصب در ناحیه ساعد و مچ دست است. عصب مدیان حس کف و سطح کفی انگشتان دست و بعضی حرکات انگشتان را کنترل میکند. در سندروم کانال کارپ عصب مدیان در ناحیه مچ دست تحت فشار قرار گرفته و کارکرد آن مختل میشود. عصب مدیان در بریدگی های مچ دست در خطر آسیب قرار دارد.

مفصل شارکو Charcot joint نام نوعی تغییر شکل در مفصل است. توضیح بیشتر

مک موری McMurray test نام یک تست یا آزمایش بالینی در تشخیص آسیب منیسک زانو است. برای انجام این معاینه بالینی، بیمار به پشت بر روی تخت دراز میکشد. پزشک ابتدا زانوی بیما را خم کرده، با یک دست زانو را گرفته و با دست دیگر کف پای بیمار را به سمت خارج کشیده و به سمت خارج میچرخاند و سپس به آرامی زانوی بیمار را صاف میکند. اگر در حین صاف شدن زانو صدای کلیک یا درد ناگهانی در زانو ایجاد شده تست یا آزمایش مثبت تلقی میشود. تست مک موری مثبت همیشه نشانه آسیب منیسک نیست و همه آسیب های منیسک تست مک موری مثبت ندارند.

مننگوسل Meningocele به معنی بیرون زدگی پرده اطراف نخاع یا ریشه های عصبی نخاع از پشت مهره است. مننگوسل یک ناهنجاری مادرزادی است که در آن حلقه استخوانی که بطور طبیعی دور تا دور نخاع را فرا گرفته است در قسمت پشت به خوبی تشکیل نشده و باز میماند. نتیجه اینست که پرده ایکه بطور طبیعی در اطراف نخاع و ریشه های عصبی قرار داشته و به آن مننژ میگویند از این نقص استخوانی بیرون میزند. در واقع مننگوسل یک نوع فتق پرده اطراف نخاع به بیرون است. در مننگوسل در پشت کمر نوزاد یک برجستگی دیده میشود که محتوی کیسه ایست که جدار آن پده نخاع است و در داخل آن مایع مغزی نخاعی وجود دارد. توضیح بیشتر

مننگومیلوسل Meningomyelocele به معنی بیرون زدگی ریشه های عصبی نخاع همراه با پرده اطراف آن از پشت مهره است. مننگومیلوسل یا میلومننگوسل یک ناهنجاری مادرزادی است که در آن حلقه استخوانی که بطور طبیعی دور تا دور نخاع را فرا گرفته است در قسمت پشت به خوبی تشکیل نشده و باز میماند. نتیجه اینست که ریشه های عصبی نخاع همراه با پرده ایکه بطور طبیعی در اطراف آنها قرار داشته و به آن مننژ میگویند از این نقص استخوانی بیرون میزند. در واقع مننگومیلوسل یک نوع فتق ریشه های عصبی نخاع و پرده اطراف آن به بیرون است. در مننگومیلوسل در پشت کمر نوزاد یک برجستگی دیده میشود که محتوی کیسه ایست که جدار آن پرده نخاع است و در داخل آن ریشه های عصبی و مایع مغزی نخاعی وجود دارد.  توضیح بیشتر

منیسک Meniscus ساختمان های هلالی شکلی از جنس شبیه غضروف هستند که در داخل مفصل زانو قرار دارند. در هر زانو دو منیسک وجود دارد. وظیفه اصلی منیسک ها کمک به حفظ پایداری مفصل زانو و جذب ضربات شدیدی است که به مفصل وارد میشود. پارگی منیسک از آسیب های مهم زانو است.

منیسکتومی Meniscectomy نوعی روش جراحی است که در آن منیسک از داخل زانو خارج میشود. منیسکتومی میتواند کامل یا توتال باشد که در آن تمام منیسک آسیب دیده از زانو خارج میشود و یا ممکن است پارشیل Partial باشد که در آن فقط قسمتی از منیسک آسیب دیده خارج میشود. امروزه اکثر اعمال جراحی منیسکتومی معمولا با استفاده از آرتروسکوپ انجام میگردند.

مورکیو Morquio disease نام بیماری ژنتیکی است که بر اثر اختلالی متابولیکی ایجاد میشود. توضیح بیشتر

مهره Vertebral bone واحد تشکیل دهنده ستون فقرات است. ستون مهره از پشت سر هم قرار گرفتن بیش از سی مهره تشکیل شده است. شکل و اندازه مهره ها متفاوت است. مهره های ناحیه کمر بزرگ و قوی هستند. در داخل مهره ها نخاع و ریشه های عصبی نخاع قرار دارند.

میلوگرافی Myelography نوعی روش تصویربرداری پزشکی است. در میلوگرافی ماده خاصی به درون مایع مغزی نخاعی که اطراف نخاع را فراگرفته تزریق میشود. تزریق در ناحیه کمر صورت گرفته و سپس از ستون مهره عکسبرداری میشود. این روش تصویربرداری برای تشخیص ضایعاتی است که به نخاع فشار وارد میکنند. در قدیم برای تشخیص هرنی دیسک بطور وسیعی از میلوگرافی استفاده میشد ولی امروزه ام آر آی تا حدود زیادی جای میلوگرافی را گرفته است.

میلوم Myeloma سرطان دسته ای از سلول های مغز استخوان به نام پلاسماسل است. ابتلا به میلوم موجب اختلال در کارآیی مغز استخوان شده و متعاقب آن کم خونی، کم شدن گلبول های سفید و کم شدن پلاکت ها بوجود میاید. کم شدن گلبول های سفید موجب افزایش احتمال عفونت و کاهش پلاکت ها موجب افزایش تمایل به خونریزی در بدن میشود. علائم دیگر ابتلا به میلوم شامل درد های استخوانی، افزایش احتمال شکستگی و آسیب به کلیه است. توضیح بیشتر

میلومننگوسل Meningomyelocele به معنی بیرون زدگی ریشه های عصبی نخاع همراه با پرده اطراف آن از پشت مهره است. به مننگومیلوسل مراجعه کنید.

میوزیت Myositis به معنای التهاب عضله است. علت میوزیت در غالب اوقات بیماری های خود ایمنی است. مصرف استاتین که نوعی داروی پایین آورنده کلسترول خون است هم میتواند موجب بروز میوزیت شود. بالا رفتن آنزیم کراتین کیناز در خون از علائم میوزیت است.